۱۰ مترجم تاریخساز جهان
در این مقاله مترجمانی را به شما معرفی میکنیم که برای اولین بار متونی را از زبانی به زبان دیگر ترجمه کردند یا اینکه با ترجمه مجدد آثار کلاسیک آنها را بهتر به علاقهمندان معرفی کردند. با ما در شناخت این مترجمان تاریخساز همراه باشید.
۱. ژروم قدیس (۴۲۰ – ۳۴۷)
مورخان و ترجمهشناسان آثار هیرونیموس، معروف به ژروم قدیس، را از جمله اولین نمونههای ترجمه میدانند. این کشیش ایلریایی مترجم بخشی بزرگ از انجیل از عبری به لاتین است. ترجمه ژروم قدیس از انجیل سالها تنها نسخهای از انجیل بود که کاتولیکها استفاده میکردند و بعدها ترجمه رسمی این کتاب مقدس نیز لقب گرفت. بدون شک، ترجمه ژروم قدیس در حفظ مسیحیت طی قرون گذشته نقشی حیاتی داشته است.
۲. کنستانس گارنت (۱۹۴۶ – ۱۸۶۱)
تولستوی، داستایفسکی و چخوف نویسندگان خالقان آثار ادبی خارقالعادهای بودند که امروز در گروه ادبیات کلاسیک قرار میگیرند. اما یکی از کسانی که در شهرت این نویسندگان نقشی انکارناپذیر و بسیار مهم داشت کنستانس گارنت بود که این شاهکارهای ادبی را برای اولین بار از روسی به انگلیسی ترجمه کرد و باعث شهرت جهانی این نویسندگان شد. کنستانس ۷۱ اثر ادبی را از زبان روسی به انگلیسی ترجمه کرده است. البته، نکته جالب درباره کنستانس این است که برخی معتقدند این مترجم برخی از کلمات یا حتی جملات متون مبداء را، صرفاً به این دلیل که برایش نامفهوم بودند، از ترجمههایش حذف کرده است.
پیشنهاد مطالعه در در این زمینه: معروف ترین نویسندگان روس
۳. جوزپا بارباپیکولا (۱۷۴۰ – ۱۷۰۲)
معروفترین اثر جوزپا بارباپیکولا ترجمه کتاب «اصول فلسفه» رنه دکارت از لاتین به ایتالیایی است که در سال ۱۷۲۲ انجام شده است. بارباپیکولا هدف و انگیزهاش از ترجمه این کتاب را دسترسپذیرتر کردن فلسفه و علم برای زنان عنوان کرده است. بارباپیکولا یکی از اشخاص تأثیرگذار در حوزه آموزش زنان به شمار میرود و نقشی اساسی در افزایش دسترسپذیری اطلاعات برای زنان داشته است.
۴. خورخه لوئیس بورخس (۱۹۸۶ – ۱۸۹۹)
خورخه لوئیس بورخس نویسنده سرشناس آرژانتینی است که کمتر کسی او را با عنوان مترجم میشناسد. بورخس، زمانی که فقط ۹ سال داشت، اثر شاهکار اسکار وایلد، «شاهزاده خوشبخت» را از انگلیسی به اسپانیایی ترجمه کرد. از دیگر ترجمههای او میتوان به ترجمه آثاری از ویرجینیا وولف، فرانتس کافکا، ادگار آلن پو و هرمان هسه اشاره کرد. بورخس یادداشتها و مقالاتی درباره هنر ترجمه و دشواریهای آن نیز نوشته است. منتقدان معتقدند ترجمههای بورخس گاه بیش از اندازه خلاقانه میشوند.
۵. گریگوری راباسا (۲۰۱۶ – ۱۹۲۲)
راباسا مترجم آثار ادبی بسیاری از لاتین به انگلیسی است و، البته، باعث شده است بسیاری از انگلیسیزبانها لذت مطالعه آثار ادبی کلاسیک غیرانگلیسی را تجربه کنند. سرشناسترین و تأثیرگذارترین ترجمههای راباسا ترجمههای او از آثار گابریل گارسیا مارکز، خولیو کورتاسار و ژورژه آمادو هستند. یکی از خواندنیترین ترجمههای راباسا ترجمه او از اثر خارقالعاده مارکز، «صد سال تنهایی» است؛ ترجمهای که تقریباً سه سال به طول انجامید. این ترجمه به اندازهای تحسینبرانگیز بود که نویسنده خود در اظهارنظری گفته بود، به نظرش، ترجمه راباسا از اصل اثر هم بهتر است.
۶. مارگارت تایبر (۱۵۹۰ – ۱۵۴۰)
مارگارت تایلر اولین زن انگلیسی است که یک اثر ادبی عاشقانه را از اسپانیایی به انگلیسی ترجمه کرده است. تایلر در انگلستان قرن شانزدهم زندگی میکرد، جایی که زنان مترجم فقط مجاز به ترجمه متون مذهبی بودند. تایلر به این بیعدالتی و نابرابری معترض بود و سخنانش نقشی مهم در مبارزه برای رسیدن به برابری جنسیتی در حوزه ترجمه داشتند.
۷. جفری چاوسر (۱۴۰۰ – ۱۳۴۳)
بسیاری از کارشناسان جفری چاوسر را «پدر ادبیات انگلیسی» میدانند. چاوسر نویسنده، مترجم، فیلسوف، ستارهشناس و دیپلمات بود. بسیاری او را با اثر بسیار معروف و، البته، سترگش، «افسانههای کنتربری» میشناسند. اما چاوسر مترجمی بسیار چیرهدست بود و آثار متعددی را از لاتین، فرانسوی و ایتالیایی به انگلیسی ترجمه کرده است که در میان آنها اشعار زیادی نیز به چشم میخورند. ترجمه «داستان گل سرخ» از فرانسوی به انگلیسی یکی از بهترین آثار او به شمار میرود.
پیشنهاد مطالعه: تاریخ زبان انگلیسی از ابتدا تاکنون
۸. کلودین پیکارد (۱۸۲۰ – ۱۷۳۵)
کلودین پیکارد کارشناس هواشناسی، معدنشناس و شیمیدانی بود که، در تصمیمی ناگهانی، وارد حوزه ترجمه علمی شد. پیکارد مترجم مقالات متعددی اززبانهای آلمانی، ایتالیایی، انگلیسی و سوئدی به فرانسوی است. پیکارد در گسترش دانش علمی در جهان و به ویژه فرانسه نقش داشت و، از این طریق، به ارتقای کیفیت آثار علمی و تحقیقاتی کشورش کمک کرد.
۹. ادوارد جرج سایدنستیکر (۲۰۰۷ – ۱۹۲۱)
ادوارد سایدنستیکر کسی است که با ترجمه آثار نویسندگان سرشناس ژاپنی مانند یوکیو میشیما، جونیچیرو تانیزاکی و یانوساری کاواباتا به زبان انگلیسی بسیاری را با آثار و دنیای آنها آشنا کرد. در سال ۱۹۶۸، ترجمههای سایدنستیکر حتی جایزه نوبل ادبیات را برای کاواباتا به ارمغان آوردند و باعث شدند اولین نویسنده ژاپنی برنده این جایزه جهانی و بیبدیل لقب بگیرد.
۱۰.استفن میچل (۱۹۴۳)
اسفتن میچل به دلیل ترجمههای مدرنش از شاهکارهای ادبیات باستان شهرت دارد. از جمله این آثار میتوان به «حماسه گیلگمش»، «دائو ده جینگ»، «ایلیاد» و «ادیسه» اشاره کرد. نیویورک تایمز میچل را مترجمی با نثر ساده و بیتکلف و پر از سرزندگی و صمیمیت معرفی میکند و روزنامه «وال استریت ژورنال» هم به او لقب «راک استار ترجمه» را داده است.