آیا چاپ کتاب بدون مجوز امکان‌پذیر است؟
با افزایش تبلیغات بعضی از موسسه‌های غیرقانونی در خصوص چاپ فوری کتاب و چاپ کتاب بدون مجوز، بعضی از افراد تصور می‌کنند که می‌توان بدون مجوز کتاب چاپ کرد. این موسسه‌ها با تبلیغ‌های فراوان و دریافت پول هنگفت، نویسنده‌ها و دانشجوها را تشویق به چاپ کتاب در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌کنند. ولی آیا چاپ کتاب بدون مجوز امکان‌پذیر است؟ در این مقاله، از چاپ کتاب بدون مجوز برای‌تان خواهیم گفت. با شبکه مترجمین ایران همراه باشید!
چاپ کتاب بدون مجوز، افسانه یا واقعیت؟
باید بگوییم که یکی از مرحله‌های مهم چاپ کتاب دریافت مجوزهای لازم است و شما نمی‌توانید بدون مجوز، کتاب تالیفی یا ترجمه‌شده خودتان را چاپ کنید. مجوزهای چاپ کتاب را وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر می‌کند. درصورتی‌که شخصی کتاب خودش را بدون مجوز چاپ کند، طبق قوانین وزارت ارشاد مجازات می‌شود. درباره این مجازات در بخش بعدی صحبت می‌کنیم.
مجازات چاپ کتاب بدون مجوز
طبق قوانین موجود درباره انتشار و چاپ کتاب، افراد یا موسسه‌هایی که بدون مجوز اقدام به چاپ کتاب کنند، مشمول مجازات می‌شوند. اگر کتاب علمی باشد و مطالب آن مخالف با عرف، دین و فرهنگ جامعه نباشد، برای ناشر مجازاتی نظیر حبس، جزای نقدی یا سلب حقوق مادی و معنوی از ناشر، نویسنده یا مترجم در نظر گرفته می‌شود. درصورتی‌که کتاب چاپ‌شده برخلاف قوانین کشور باشد، کتاب توقیف می‌شود و نویسنده یا مترجم کتاب هیچ حقی درقبال کتاب نخواهند داشت.
معایب چاپ کتاب بدون مجوز
در صنعت چاپ کتاب، تبلیغات مختلفی در خصوص چاپ کتاب بدون مجوز و چاپ کتاب فوری انجام می‌شود. باید بدانید چاپ کتاب بدون مجوز یا ترجمه کتاب بدون پرداخت حق مولف غیرقانونی است و به صنعت نشر آسیب می‌زند. چاپ کتاب بدون مجوز سرمایه‌گذارها را از بازار چاپ کتاب دلسرد می‌کند و باعث پخش کتاب‌های بی‌کیفیت می‌شود. همچنین این کار تمایل سرمایه‌گذارها را برای حمایت از نویسنده‌ها کاهش می‌دهد و حق نویسنده‌ها و مترجم‌ها را ضایع می‌کند.
مجوزهای چاپ کتاب
گرفتن مجوزهای چاپ کتاب در چند مرحله انجام می‌شود. این مجوزها به شرح زیر هستند:
- شابک: شماره استاندارد بین‌المللی کتاب یک عدد ۱۳ رقمی است و حکم شناسنامه کتاب را دارد.
- فیپا: مجوز فیپا فهرست‌نویسی پیش از چاپ کتاب است که برای دریافت آن باید اطلاعات کتاب مثل موضوع، عنوان، نام نویسنده و مترجم و تعداد صفحه‌های آن را به کتابخانه ملی ارسال کنید. برای دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله فیپا مخفف چیست را مطالعه کنید.
- مجوز چاپ کتاب: در این مرحله، فایل نهایی کتاب و اطلاعات فیپا را برای وزارت فرهنگ می‌فرستید و تایید نهایی را می‌گیرید.
- مجوز طرح جلد کتاب: طرح جلد به مجوز احتیاج دارد و وزارت ارشاد این مجوز را صادر می‌کند.
- اعلام وصول کتاب: اعلام وصول مجوز حق پخش کتاب است. در این مرحله، کارشناس‌های وزارت ارشاد مطالب کتاب را بررسی می‌کنند تا مطالب کتاب مجوزگرفته و کتاب چاپ‌شده دقیقا مثل هم باشد.
دریافت مجوز بخشی از مراحل چاپ کتاب است. در مقاله آشنایی با مراحل چاپ کتاب می‌توانید راجع به این موضوع اطلاعات بیشتری کسب کنید. این مراحل برای ترجمه کتاب هم انجام می‌شوند. در صورتی‌که قصد ترجمه کتاب دارید، می‌توانید از خدمات ترجمه کتاب ترنسنت کمک بگیرید.
مجوز نشر کتاب‌های الکترونیک
کتاب‌هایی هم در فضای دیجیتال منتشر می‌شوند به مجوز احتیاج دارند. درصورتی‌که بخواهید کتاب چاپ‌شده را به صورت ایبوک با فرمت پی‌دی‌اف در وب منتشر کنید باید مجوز نشر الکترونیک بگیرید. این مجوز را خانه کتاب صادر می‌کند و مراحل ابتدایی آن مثل مراحل اخذ مجوز چاپ فیزیکی کتاب است.
در مرحله اول، باید شابک و مجوز فیپا را از سازمان اسناد و کتابخانه ملی بگیرید و بعد از بیست روز مجوز ارشاد و مجوز پخش را از سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کنید. آخرین مرحله دریافت مجوز نشر الکترونیکی کتاب است که خانه کتاب آن را صادر می‌کند. با گرفتن مجوز نشر الکترونیکی می‌توانید فایل کتاب را در سایت‌هایی مثل کتابراه، طاقچه و فیدیبو به فروش برسانید.
هزینه اخذ مجوز چاپ کتاب
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای صدور مجوزهای چاپ کتاب ۴۰۰ هزار تومان می‌گیرد. هزینه‌های صفحه‌بندی، طراحی جلد و چاپ کتاب جداگانه حساب می‌شود.
سخن آخر
در این مقاله متوجه شدیم که چاپ کتاب بدون مجوز امکان‌پذیر نیست و شما برای چاپ کتاب یا تبدیل پایان‌نامه خودتان به کتاب به مجوزهایی مثل شابک و فیپا احتیاج دارید. دریافت مجوز حتی برای کتاب‌های کودک و کتاب‌های دانشگاهی هم ضروری است. برای اینکه فرایند دریافت مجوز را بهترین نحو انجام دهید، بهتر است اطلاعاتتان را در خصوص مجوزها بالا ببرید و صبور باشید.
